• Home
  • Interpelacja 11367

Interpelacja 11367

Interpelacja w sprawie trwających od kilku miesięcy przesłuchań studentek i studentów Uniwersytetu Śląskiego, noszących znamiona ograniczenia wolności wypowiedzi i swobodnego wyrażania opinii oraz oceny programu nauczania przez osoby studiujące na tej uczelni

Szanowny Panie Ministrze,

działając na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 9 maja 1996 roku o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz.U. 1996 nr 73 poz. 350 z późn. zm.) niniejszym zwracam się do Pana jako Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z interpelacją w sprawie trwających od kilku miesięcy przesłuchań studentek i studentów Uniwersytetu Śląskiego, noszących znamiona ograniczenia wolności wypowiedzi i swobodnego wyrażania opinii oraz oceny programu nauczania przez osoby studiujące na tej uczelni.

Studenci – niezadowoleni z fundamentalistycznego przekazu jednej z wykładowczyń  – prof. Budzyńskiej – zgłosili tę sprawę władzom uczelni. Zanim rozstrzygnęły one sprawę, do akcji wkroczyła Prokuratura Rejonowa Katowice – Południe rozpoczynając postępowanie dotyczące podejrzenia popełnienia przestępstwa z art. 235 kodeksu karnego (tworzenie fałszywych dowodów). Prokuratura zdecydowała się na wszczęcie tego postępowania, mimo że w tej sprawie nadano status osoby pokrzywdzonej (wspomnianej wykładowczyni) na podstawie przepisu, który nie przewiduje takiej możliwości.

Sprawa ta ma znamiona naruszenia konstytucyjnej autonomii szkół wyższych (art. 70 pkt 5 Konstytucji), które odpowiadają za programy dydaktyczne, poziom kadry naukowej, a także ewaluację jakości i efektów kształcenia. Jedną z fundamentalnych zasad kształcenia wyższego jest pielęgnowanie wśród studentów/ek umiejętności krytycznego myślenia, także wobec programów studiów, jak i wykładowców/czyń, nie zaś przyjmowanie na wiarę wszystkiego, co wykładowczyni/ca przekazuje. Nauczyciele akademiccy powinni przedstawić różne perspektywy omawianego zagadnienia i pozwolić na samodzielne wyciągnięcie  wniosków niezależnie od poglądów osobistych. Poza tym, naganną jest sytuacja, w której część osób uczestniczących w wykładach czuje się pokrzywdzona czy urażona przez głoszone w sposób autorytatywny, bezdyskusyjny i wartościujący tezy wykładowczyni. Taki niesatysfakcjonujący charakter, zdaniem studentów/tek, miały zajęcia prowadzone przez prof. Budzyńską. I dlatego zdecydowali się podjąć kroki w tej sprawie w ramach wewnętrznych procedur uczelni.

Nie ma tu miejsca na działania  prokuratorskie i  policyjne, ani na zastosowanie kodeksu karnego. Wszczęcie śledztwa  przez prokuraturę, szczególnie przed rozstrzygnięciem wewnętrznego postępowania dyscyplinarnego podjętego przed Uniwersytet Śląski, jest nieuzasadnionym angażowaniem organów ścigania i stanowi przejaw działań o charakterze represyjnym w celu, jak można sądzić, zastraszenia studentów/ek i kadry naukowej, aby na przyszłość zniechęcić ich do podejmowania podobnych inicjatyw. Studenci byli przesłuchiwani po wiele godzin, w dodatku w obecności przedstawicieli Ordo Iuris, co było całkowicie bezprawne.

Niestety, zwłaszcza po niedawnych wypowiedziach Ministra Wosia – przedstawiciela Solidarnej Polski, który sugerował, że w przygotowaniu jest ustawa zakazująca „promowania ideologii LGBT na uczelniach”, oraz jakiegoś rodzaju interwencja związana ze studiami typu gender studies, wszystko wskazuje na to, że opisana powyżej sytuacja wpisuje się w szerszy program władzy sprawowanej przez obóz Zjednoczonej Prawicy związany z poddaniem wyższych uczelni ideologicznej presji.

W związku z powyższym zwracam się do Pana z następującymi pytaniami:

  1. Jakie jest stanowisko Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie przedstawionych powyżej przykładów naruszania autonomii Uniwersytetu Śląskiego?
  2. Czy – i jeśli tak, to jakie – kroki podjęło lub podejmie Ministerstwo by zagwarantować pełną autonomię uczelni w kontekście tej sprawy?
  3. Czy Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego kontaktowało się w powyżej przedstawionej sprawie z Ministerstwem Sprawiedliwości i Prokuraturą, a jeśli tak, to jakie były efekty tych rozmów?
  4. Jakie kroki Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zamierza podjąć w kontekście przytoczonej powyżej wypowiedzi Ministra Środowiska – Michała Wosia, sugerującej istnienie planu systemowego poddania wyższych uczelni ideologicznej presji?
  5. Jakie działania podejmie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w celu zagwarantowania pełnej autonomii uczelni wyższych w Polsce, a także wolności wypowiedzi i swobodnego wyrażania opinii oraz oceny programu nauczania przez studentów i studentki?

Z poważaniem,

Wanda Nowicka

Posłanka na Sejm RP